Gasveren zijn veelzijdige hefmechanismen waarmee zware of lastig hanteerbare voorwerpen kunnen worden getild, neergelaten of ondersteund. Een gasveer werkt door middel van gas onder druk. Het gecomprimeerde gas maakt het mogelijk, om op gecontroleerde wijze energie op te slaan en vrij te geven in een soepele en gedempte beweging. De belangrijkste componenten van een gasveer zijn de cilinder, een zuigerstang met zuigerkop, een afdichting en een geleider.
Hoe werkt een gasveer?
Er zijn verschillende soorten gasveren, elk voorzien van de vereiste mechanica voor het beoogde gebruiksdoel. Een aantal belangrijke elementen hebben ze echter allemaal gemeen. Gasveren hebben een zuiger- en stangmechanisme, dat heen en weer gaat door een nauwsluitende buis. Deze cilindervormige buis is afgedicht, waardoor het gasvolume binnenin constant blijft. De cilinder wordt gevuld met samengedrukt stikstofgas, dat gelijke druk uitoefent aan beide zijden van de zuiger. Het oppervlak van de zuigerstangzijde van de zuiger is kleiner dan aan de andere kant. Dit produceert duwkracht. Met andere woorden, de omvang van de duwkracht wordt bepaald door de dwarsdoorsnede van de zuigerstang en de interne druk binnen de cilinder. Door de mate van de sterkte van de gasstroom door de zuiger aan te passen, kan de kracht, die nodig is om de zuiger in een bepaalde richting te bewegen, worden aangepast. Het ondersteunen, versnellen of dempen van bewegingen is onderhevig aan de gebalanceerde of eenzijdige plaatsing van het gas.
Waar worden gasveren voor gebruikt?
De mogelijke toepassingen van gasveren zijn vrijwel onbeperkt. Veel deuren zijn voorzien van een soort gasveer, zodat ze gemakkelijk open, maar ook weer snel dichtgaan. Kastdeuren en toegangsluiken daarentegen hebben vaak de tegenovergestelde functie nodig: een aanzienlijk gewicht moet eenvoudig opengemaakt of opgetild kunnen worden, maar ook volledig open blijven staan, totdat het weer handmatig gesloten worden.
Sommige auto’s bevatten meerdere sets gasveren in de verschillende panelen en compartimenten, maar het meest voorkomende gebruik zie je in de mechanismen voor de bagageruimte. Veel auto’s hebben gasveren aan de kofferbakdeksels, waardoor deze zware kleppen moeiteloos en soepel kunnen worden opgetild, ondersteund en neergelaten. Deze subtiel werkende veren helpen je om de achterklep omhoog te brengen én hem daar te houden.
Maar ook voor
Ook veel bureaustoelen zijn voorzien van een gasveer, die een dempende functie hebben. Er wordt meer weerstand ondervonden bij het verlagen van de stoel en minder bij het verhogen ervan. Hierdoor wordt de neerwaartse beweging, wanneer je in de stoel zit, gedempt en veert de stoel terug naar zijn uitgangspositie, wanneer hij leeg is.
Naast bovengenoemde toepassingen worden gasveren tevens gebruikt bij ventilatieopeningen, bedden, ramen en allerlei soorten machines en gereedschappen.